Sucre, Potosi, Tupiza en Zuidwest Bolivia

We zijn inmiddels in La Paz. Na 4 dagen toeren met een jeep door Zuidwest Bolivia waren we erg blij met een warme douche (je voelt je toch niet meer geheel okselfris ondanks deodouches...) en internetoegang (dat was ook alweer 7 dagen geleden). Na deze internetloze tijd een immens lang reisverslag...

Maar om de chronologie een beetje aan te houden: vanuit Santa Cruz hebben we een nachtbus naar Sucre genomen. Dat was een avontuur op zich: voor 5 euro zaten we 14 uur in een attractie. We waren de enige gringo's tussen alle inheemse Boliviaanse mensen. De vrouwen hebben veelal lange zwarte vlechten met stoffertjes eraan, rokken, schortjes voor (omdat de rokken geen zakken hebben, doen ze daar hun geld en mobieltjes in) en gekleurde kleden met handelswaar of kinderen op de rug. Wij voelden ons een beetje ellendig in de boemel dan wel brekbus door de bergen over onverharde wegen, maar de meeste vrouwen sleepten ook nog een of meerdere kinderen in de bus mee....

Sucre is meer de culturele hoofdstad van Bolivia. Het is er erg rustig, mooie koloniale gebouwen (zo ook ons fantastische hostel waar we een klein huisje in een patio-tuin hadden) en een universiteitsstad. Het liefst was ik er een week gebleven, maar daar is volgens Daans excelsheet nu geen tijd meer voor.... Sucre ligt op bijna 3000 m hoogte, dus hier ben ik verslaafd geraakt aan de cocathee na m'n eerste kopje. Echt goed spul! Alles wordt er beter van naar het schijnt, maar vooral helpt 't tegen hoogteziekte. Uit betrouwbare bron weten we dat je urine cocaine skyhigh is na het drinken van de thee.

In Sucre kwamen we voor de derde keer tijdens onze reis onbewust op de begraafplaats uit. We worden altijd aangetrokken door groene vlakken op de kaart, vooral als we vanuit de verte mooie hoge bomen zien.... Helaas bleek er geen botanische tuin te zijn!

Vanuit Sucre hebben we op zondag de markt in Tarabuco bezocht. Dat is een gecombineerde touristenmarkt met handycraft spullen (die we veel te duur vonden, omdat het afdingen zo slecht lukte, waardoor we niets gekocht hebben, behalve een toffe boodschappentas van plastic waar alle vrouwen hier mee lopen en die niets kostte), maar ook groentes, fruit, cocabladen en vlees. We zijn best wat gewend, maar een gefileerd koeienhoofd met de snuit nog intact en uithangend oog naast alle koeienharten in de stralende zon, was toch iets te veel. Daan zei spontaan excuusvegetariër te zijn geworden, maar dat was ook nadat hij in de bus terug een bebloed stinkend T-shirt zag met vliegen erop, waarop de eigenares trots zei dat het carne was....

Op de markt in Tarabuco liepen we een Frans stel tegen het lijf die we in ons hostel in Santiago, duizenden kilometers verderop, hadden ontmoet. Meteen een nieuwe bieravond in Sucre gepland, supergeinig! Van hen kregen we de tip om een mijnexcursie in Potosi te doen via een bureautje dat is opgericht door ex-mijnwerkers en met gidsen die allemaal in de mijn gewerkt hebben.

Potosi is dus een zilvermijnstad en het ligt op 4200 m hoogte. In de koloniale tijd hebben er veel Indische en Afrikaanse slaven gewerkt, van wie er in de 460 jaar van de mijn ongeveer 8 miljoen zijn gestorven. In de begintijd kwam er bijna puur zilver uit de mijn, waar Spanje erg rijk van is geworden. Ook Potosi heeft er prachtige koloniale gebouwen aan overgehouden. Op dit moment werken er dagelijks nog steeds 10.000 mensen in de mijn, maar is de opbrengst een stuk slechter, 85% is afval en van de 15% is ook maar een klein deel zilver. Over 20 jaar is de mijn uitgeput naar verwachting. De mensen werken onder barre omstandigheden, krappe vochtige ruimtes in het donker, 8-12 uur per dag afhankelijk van de vondsten. Iedereen werkt met z'n groepje vrienden en familie voor zichzelf namelijk, het zijn cooperaties en de zoeklocaties zijn historisch verdeeld. Evo Morales heeft de mijn genationaliseerd en iedereen moet nu 13% van z´n opbrengst als belasting betalen. Officieel mogen er geen kinderen in de mijn werken, maar niemand controleert hier of er aan de leerplicht wordt voldaan.... Wij hebben ook een jongen van 16 jaar zien zwoegen en zweten in de mijn. Wel is er gratis onderwijs voor iedereen beschikbaar. Het slechte nieuws is dat vrijwel niemand ouder wordt dan 40-50 jaar en overlijdt ten gevolge van longproblemen (silicosis). De mijnwerkers eten tijdens hun werk ook niet, omdat er te veel giftige dampen zijn en ze anders meteen ziek worden als ze dat via het maagdarmkanaal binnenkrijgen. Wel kauwen ze de hele dag op cocabladen. Al met al was het een vrij heftige ervaring, hoewel wij maar 2 km door de Cerro Rico (de mijn) gelopen hebben en na 2 uur het daglicht alweer zagen.

In Potosi hebben we natuurlijk het mooie museum Casa de la Moneda bezocht. Alleen duurde de verplichte rondleiding door de Spaanse gids wel heel erg lang en konden we na 2 uur geen zilver of munten meer zien. De rondleiding door de Franciscuskerk was wel erg tof en speciaal. We kregen een privérondleiding door een enthousiaste studente kunstgeschiedenis, die sleutels had van het hele gebouw. Zo konden we ook in de klokkentoren die normaal dicht bleef (fantastisch uitzicht op de Cerro Rico en de stad), in de kerkers en kregen we een kijkje achter de schermen van het klooster. We hebben het echt heel mooi gehad in Potosi.

Op 13 maart zijn we in Tupiza aangekomen na ongeveer 1000 m in hoogte te zijn gezakt. We hebben het eerste hostel wat we zagen genomen. Goede keuze; mooie ruime kamer en het hostel had een dakterras waar we aan het einde van de dag konden genieten van een koud biertje. 's Avonds hebben we een 4 daagse Uyuni-toer en een 1 dag triathlon-toer geboekt.

De volgende dag begon onze triathlon-toer met een tocht van 3 uur te paard. De paarden waren best wel groot en we hebben bijna geen ervaring.... erg spannend. We kregen een cowboyhoed op en voelden ons net Billy the Kid. De tocht ging door Valle de los Machos; een landschap van rode bergen in allerlei vormen met struiken en cactussen en eindigde in Canon del Inca; een mooie vallei met een riviertje. Onze paardjes hadden een eigen willetje en gewoonten. Femkes paard was gewend om altijd als tweede te lopen en mijn paard daarachter. Femkes paard zag ook overal lekker groen gras, wat hij ging eten, om vervolgens weer naar het voorste paard te sprinten. Ook heeft ze een oorbel verloren toen het paard ontdekte dat het lekkere gras onder de bomen groeide... De paarden vonden het erg leuk om te rennen (vooral bij de iets opener vlaktes) en waren teleurgesteld met de zoutzakken die erop zaten. Femke heeft erg nu nog spierpijn van en mijn klokkenspel is ook aardig op de proef gesteld.

Na het paardrijden hebben we gemountainbiked. Onze gids bracht ons eerst naar een mooi uitzichtpunt, waar we konden genieten van een overheerlijke lunch met schitterende uitzichten. Daarna konden we met onze volle buikjes de berg af. Onderweg kwamen we lama's tegen; ze blijven erg leuk met hun strikjes in de oren. De strikjes zijn ervoor om de eigenaar te kunnen herkennen. Aan het einde van de dag hebben we met een jeep een aantal mooie uitzichten bezocht.

De dag daarna zijn we begonnen aan onze 4 daagse Uyuni-toer door Zuidwest Bolivia. We zaten met z'n zessen in een jeep, nl. een Boliviaans echtpaar Lucio (bestuurder) en Maria (kokkin), Pauline en Christophe, een leuk stel uit Frankrijk die nu in Quebec wonen. Het was gelukkig meteen gezellig. De eerste dag hebben we zo´n 300 km (12 uur rijden op onverharde wegen) afgelegd en mooie meren met flamingo's kunnen bewonderen.

Op dag 2 hebben we genoten van een thermaalbad van 38 graden met schitterende uitzichten op meren en vulkanen. Ook zijn we in de Desierto de Dali geweest. Hier heeft Salvador Dali veel inspiratie opgedaan, je waant je letterlijk in een van zijn schilderijen; een bijzondere ervaring. Ook hebben we geisers op meer dan 5000 m hoogte bezocht. Deze geisers waren totaal anders dan in San Pedro de Atacama; meer in de grond en met bubbelend modder. Ook hebben we Laguna Colorada gezien, een gekleurd meer voornamelijk rood door de algen die erin zitten.

Na een goed ontbijt zijn we de volgende dag begonnen aan de alternatieve route van onze toer; in plaats van meren (klassieke route) zijn er langs deze route allerlei rotsformaties te zien; de meeste toertjes nemen de klassieke route. Hierdoor waren we de 3 andere jeeps uit Tupiza voor een dag kwijt. We hebben rotsformaties in vormen van o.a. een kameel kunnen bewonderen. De vallei van de condors, waar Laguna Negro in is gelegen, was schitterend. In een landschap van gesmolten lava met een rivier en meer zagen we lama's, watervogels en viscacha's (een groot woestijnkonijn met een lange krulstaart) die naar elkaar fluiten om elkaar te waarschuwen voor ongewenst gezelschap. Ook hebben we die dag het Cementerio de trenes bezocht, afgedankte stoomtreinen liggen hier te verroesten. Lucio had in Colchani een bijzondere slaapplaats geregeld, nl. een hostel dat compleet uit zout is opgebouwd, zelfs het bed was van zout! De dag werd afgesloten met een schitterende zonsondergang in de Salar de Uyuni en een gezellige maaltijd met Pisco en rode wijn. Maria is echt een superkokkin, alle dagen hadden we geweldig eten.

De laatste dag moesten we er erg vroeg opstaan om de zonsopgang in de Salar de Uyuni te kunnen zien. De moeite waard want schitterende kleuren kwamen weer tevoorschijn. Daarna hebben we ontbeten en mooie foto's kunnen maken. Wel bijzonder om op een zoutvlakte te ontbijten. In Uyuni, een stad waar je niet dood wilt worden gevonden, hebben we van Lucio en Maria afscheid genomen. Met Pauline en Christophe hebben we daarna gezellig in een kroegje biertjes gedronken. 's Avonds hebben wij de nachtbus naar La Paz genomen, waar we momenteel zijn.

We hebben tot dusver een schitterende tijd hier in Bolivia!